Ter leering ende vermaeck (19)

door Niels van der Mark

 

Gewonnen stelling

Niets is soms zo ingewikkeld als een goede of zelfs gewonnen stelling in het schaken ook daadwerkelijk te winnen. Je vindt tijdens de partij de winst niet, de partij wordt remise (of je verliest zelfs!) en thuis laat je schaakprogramma je onmiddellijk de winnende variant zien. Stom, stom stom, waarom heb ik het niet gezien? Afgelopen dinsdag overkwam mij iets anders wat misschien nog wel frustrerender is. Ik WIST dat ik een goede stelling had, maar kon geen winst vinden. Eenmaal thuis gekomen leg ik de partij voor aan Houdini 4, die mij een +3.00 waardering geeft, echter zonder dat er een dwingende, winnende voortzetting te vinden is, zo lijkt het. Ik neem u mee naar de partij.

Ik had wit tegen Henk en had nog niet veel bereikt. Misschien dat ik iets meer ruimte heb. Henk had zojuist 19…Tc5 gespeeld en nu vind ik een mooie zet, al zeg ik het zelf, namelijk 20.Pxe5! Na 20...Txc3 (20…dxe5 21.Dxc5) 21.Txc3 dxe5 22.Tc7 heb ik een betere positie en een gevaarlijk pion op d5. Ondanks het feit dat ik een kleine kwaliteit heb gegeven sta ik door mijn positionele overwicht beter. Ook mijn schaakprogramma is het hiermee eens. De partij gaat verder, langzaam kan ik de druk wat verhogen (ik mis helaas nog een stukwinst) en na 30 zetten hebben we de volgende stelling bereikt.

Ik probeerde hier een winnende voortzetting te vinden, maar kon niks bedenken. Hierdoor verbruik ik te veel tijd en kom ik er ook nog eens achter dat we de klok niet goed hebben ingesteld, ik krijg er geen 10 seconden per zet bij. Ik speel nog 31.Ta7 Tc8 32.Tc7 Tb8 33.Ta7 (even kijken wat Henk wil) en na 33…Tc8 biedt Henk mij remise aan dat ik, na even nadenken, aanneem. “Je kump tonni vudder”, vertrouwt Henk me nog toe. Als ik ’s avonds thuis ben voer ik gelijk mijn partij in de computer, in de verwachting een winnende voortzetting te vinden. Al wordt mijn partij met +3.14 gewaardeerd, een duidelijke winstvariant is er niet te vinden. Het plan is druk zetten op de damevleugel en de zwarte stelling stort vanzelf in, maar echt duidelijk is het niet. Hier een mogelijke variant: 33.b3 h6 34.a4 bxa4 35.bxa4 a5 36.Tb1 h5 37.Tb5 h4 (37...Ta8 38.Txb6) 38.Txa5 f5 39.exf5 Dg5 40.Taa7 Dd2 41.Dc1 Dxc1+ 42.Txc1 Pc8 43.Tac7 Pxd6 44.Lxd7 Ta8 45.T1c5 Pe4 46.Tc4 Pd6 47.Txh4 Kg8 en wit staat gewonnen. Kortom ik heb de stelling niet goed begrepen, al voelde ik aan dat ik voordeel had. Balen, maar ja, ik begrijp het spelletje niet altijd even goed.

Hierdoor moest ik denken aan een partij die ik tegen kwam op een DVD van Chessbase.

Deze stelling komt uit de partij Onischuk – Samhouri gespeeld op de Olympiade in 2012. Een ogenschijnlijk saaie stelling. Hoe moet je hier nu verder spelen. Ook mijn schaakprogramma geeft wit wel iets voordeel (+1.00) maar echt overtuigend is het niet. Wit staat echter gewonnen! Ongelofelijk, maar waar. Het plan is dat de witte koning in het spel komt om de stelling helemaal te domineren. In het middenspel staat hij veilig achter zijn pionnen, maar in het eindspel moet hij oprukken! De winnende voortzetting is 22.h3! en wit gaat de koning in het spel brengen zonder dat zwart daar echt iets aan kan gaan doen.

Wit gaat de pion op e4 aanvallen en kan eventueel met zijn koning doorlopen naar c7. Ter illustratie en ter lering ende vermaeck hier enige varianten:

22.h3 f5 [22...Kg7 23.Kh2 Kg6 24.Kg3 Kg5 25.h4+ Kg6 26.Kf4 f5 27.Ke5 en de koning loopt door naar c7] 23.Kh2 Kg7 [23...f4 24.exf4 Kg7 25.Lc4 f5 26.Kg1 b6 27.Kf1 Kf6 28.Ke2 a5 29.Ke3 Ke7 30.Kd4]

24.Kg3 Kg6 25.Kf4 h5 [25...Kf6 26.g4! h6 27.gxf5 Lxf5 28.Lg4 Lg6 29.Lc8 b6 30.Lb7 en de pion op e4 valt; 25...f6 26.g4 fxg4 27.hxg4 f5 28.gxf5+ Lxf5 29.Ld1 Kf6 30.Lc2 en de pion op e4 valt] 26.Ke5 h4 27.Kd6 Le6 28.Kc7 Ld5 29.g3 Kg5 30.Lc4 en wit wint.

Wat is de conclusie van dit lange relaas? Ten diepste snap ik geen bal van dit spelletje, maar oh, wat kan ik er van genieten! Ik blijf oefenen, zo kum ik vanzelf vudder.

Klik hier voor meer Ter Leering ende Vermaeck